ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ “ΓΑΛΑΖΙΑ ΣΗΜΑΙΑ “

Δραστηριότητα 5

Τίτλος δραστηριότητας:

 “Επισκέψεις μαθητικών ομάδων στο παρατηρητήριο άγρια ζωής Αμβρακικού -Τσοπέλι”

Στόχος δραστηριότητας:

Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση ομάδων μαθητών για τον υγρότοπο του Αμβρακικού

Δράσεις του Δήμου Πρέβεζας πάνω στην ανακύκλωση και το περιβάλλον

Στο πλαίσιο  της συνεργασίας του Δήμου Πρέβεζας με τον Φορέα Διαχείρισης Αμβρακικού κόλπου – Λευκάδας και λογω των περιοριστικων μέτρων COVID -19 , το Τμήμα Προγραμματισμού του Δήμου Πρέβεζας θα παρεχει ολες τις πληροφορίες για την συγκεκριμένη δραστηριότητα μέσω της Τουριστικής του ιστοσελίδας www.discover.preveza.gr.

Περισσοτερες πληροφορίες γενικα για τον σπουδαίο υγρότοπο του Αμβρακικού παρέχονται απο την ιστοσελίδα του Φορέα Διαχείρισης Αμβρακικού κόλπου-Λευκάδας https://amvrakikos.eu

.Βασικοί  στόχοι της συνεργασίας  του Δήμου Πρέβεζας με τον Φορέα Διαχείρισης Αμβρακικού -Λευκάδας είναι:

Η βελτίωση της περιβαλλοντικής συνείδησης κυρίως των παιδιών -μαθητών του Δήμου Πρέβεζας και κατ΄επέκταση  των   παιδιών- μαθητών  της υπόλοιπης Ελλαδας για   τον σπουδαίο  υγρότοπο του Αμβρακικού και ειδικα για   την λιμνοθάλασσα Τσοπέλι.

Για την συγκεκριμένη δραστηριότητα και την ενημέρωση των ενδιαφερομένων ο Δήμος Πρέβεζας απέστειλε σχετικό έγγραφο στα ΜΜΕ της Πρέβεζας και στις Διευθύνσεις Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης  Ν. Πρέβεζας.

ΛΙΜΝΟΘΑΛΑΣΣΑ ΤΣΟΠΕΛΙ

Το Τσοπέλι είναι μια λιμνοθάλασσα που βρίσκεται στο Εθνικό Πάρκο Υγροτόπων Αμβρακικού. Εδώ συναντούμε το πιο πολύμορφο μωσαϊκό υγροτόπων της Ελλάδας. Ο Αμβρακικός κόλπος επικοινωνεί με το Ιόνιο μέσω του πορθμού της Πρέβεζας (ή Ακτίου) πλάτους 600 μέτρων και βάθους έως και 10 μέτρα. Η ύπαρξη του μεγάλου συστήματος των Δέλτα των ποταμών Λούρου και Αράχθου στο βόρειο τμήμα του, έχει δημιουργήσει με τα φερτά υλικά τους, περισσότερες από 20 λιμνοθάλασσες, λασποτόπια, εκτενείς καλαμιώνες και βάλτους. Ορισμένα στοιχεία του Αμβρακικού δεν απαντώνται πουθενά αλλού στην Ελλάδα.

Όλα αυτά τα στοιχεία χρίζουν ειδικής μεταχείρισης προκειμένου να προστατευθεί ένα τέτοιο περιβάλλον με πλούσια βιοποικιλότητα. Γι’ αυτό και έχει θεσπιστεί ένα σύνολο κανόνων (νομικό καθεστώς) για τη διατήρηση και προστασία περιοχών με υψηλή και σημαντική βιοποικιλότητα, λαμβάνοντας υπόψη τις κοινωνικές, οικονομικές και πολιτιστικές ιδιαιτερότητες. Το νομικό πλαίσιο πάνω στο οποίο στηρίζεται η διαχείριση και προστασία του Εθνικού Πάρκου Υγροτόπων Αμβρακικού, καθορίζεται από το Δίκτυο  Natura 2000 (πτηνά) και τη Συνθήκη Ramsar(υγρότοποι).

Από τους 17 τύπους φυσικών ενδιαιτημάτων που εντοπίζονται στην περιοχή ένας είναι προτεραιότητας. Πρόκειται για τις λιμνοθάλασσες οι οποίες είναι περισσότερες από 20. Το Εθνικό Πάρκο Υγροτόπων Αμβρακικού χαρακτηρίζεται ως ο μεγαλύτερος ενιαίος υγρότοπος της Ελλάδας προσφέροντας καταφύγιο, τροφή, χώρους ξεκούρασης και φωλιάσματος σε μια μεγάλη ποικιλία πτηνών επιβεβαιώνοντας την εξαιρετική σημασία του για την ορνιθοπανίδα σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Αποτελεί κύριο μεταναστευτικό μονοπάτι πολλών ειδών. Εδώ βρίσκουν καταφύγιο 296 είδη πτηνών, από τα οποία τα 230 εμφανίζονται κάθε χρόνο και 78 είδη απαντούν όλη την διάρκεια του έτους. Από τα πτηνά της περιοχής 126 είδη αναφέρονται σαν προστατευόμενα, ενώ 6 από αυτά είναι παγκοσμίως απειλούμενα.

Το πιο γνωστό στο ευρύ κοινό και στους επισκέπτες της λιμνοθάλασσας  στο Τσοπέλι, είναι ο Αργυροπελεκάνος. Ένα είδος  που ξεχωρίζει με το επιβλητικό του μέγεθος χάρη στο άνοιγμα φτερών που ξεπερνά τα 3 μέτρα. Στη λιμνοθάλασσα έρχεται για να τραφεί και να ξεκουραστεί στις μικρές νησίδες που υπάρχουν.

Στο Τσοπέλι μπορεί να συναντήσει κανείς ερωδιούς, όπως  Σταχτοτσικνιάδες και Λευκοτσικνιάδες. Η ευρύτερη περιοχή είναι γνωστή για την εξαιρετική της σημασία για  την ορνιθοπανίδα σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο.  Κάνοντας τον γύρο της λιμνοθάλασσας φτάνουμε στις εκβολές του ποταμού Λούρου έχοντας την ευκαιρία ανάλογα με την εποχή να παρατηρήσουμε  πολλά είδη πουλιών όπως πάπιες (Σφυριχτάρια, Χουλιαρόπαπιες, Κιρκίρια, Πρασινοκέφαλες). Επίσης Χουλιαρομύτες, Καλαμοκανάδες, Βουτηχτάρια, Αλκυώνες, Φαλαρίδες, Κορμοράνους και Λαγγόνες. Μέσα σε όλα αυτά εξέχουσα θέση έχουν και τα πανέμορφα Φοινικόπτερα (Φλαμίνγκο) που παίρνουν αυτό το ροζ χρώμα τους τρώγοντας μικρές γαρίδες που βρίσκουν στο βυθό της λιμνοθάλασσας.

Επίσης μπορούμε να δούμε αρπακτικά όπως Γερακίνες, Καλαμόκιρκους, Κραυγαετό που αποτελεί καλοκαιρινό επισκέπτη των δασωμένων λόφων πέριξ του κοντινού βάλτου της Ροδιάς και τον Στικταετό, που ξεχειμωνιάζει στους υγρότοπους του Αμβρακικού, αναζητώντας τροφή σε καλαμιώνες, γλυκόβαλτους και αποστραγγιστικά κανάλια της περιοχής.

Στο Τσοπέλι συναντούμε είδη ψαριών όπως κέφαλους, τσιπούρες, λαυράκια. Από τον θηλυκό κέφαλο, την μπάφα, παίρνουμε το αυγοτάραχο, το οποίο μετά από επεξεργασία αποτελεί πανάκριβο μεζέ (περίπου 80-100 ευρώ το κιλό). Επίσης έχουμε χέλια, που για να φτάσουν εδώ ακολουθούν μια τεράστια διαδρομή, αφού γεννιούνται στη θάλασσα των Σαργασών στον Κόλπο του Μεξικού και ακολουθώντας τα ρεύματα φτάνουν μετά από 4 χρόνια.  Η λιμνοθάλασσα με βάθος μικρότερο του ενός μέτρου έχει έντονη βιολογική δραστηριότητα, υψηλή παραγωγικότητα και τεράστια βιοποικιλότητα.

Στο Τσοπέλι οι ψαράδες χρησιμοποιούν τον παραδοσιακό τρόπο ψαρέματος, τα ιβάρια. Στα ανοίγματα της λιμνοθάλασσας προς την θάλασσα, έχουν φτιάξει πόρτες, ανοίγματα, μπούκες όπως τις λένε, με μεταλλικά πλέγματα και ελέγχουν το πώς μπαίνουν τα ψάρια (γόνος) στις λιμνοθάλασσες. Όταν έχει ”βγαλσιά” (τα νερά βγαίνουν από την λιμνοθάλασσα προς την θάλασσα). Ο γόνος πηγαίνοντας κόντρα στο ρεύμα μπαίνει την λιμνοθάλασσα (σόδιασμα) όπου εκεί μεγαλώνει φυσικά και μπορούν εύκολα να τα πιάσουν. Για τη μετακίνησή τους οι ψαράδες χρησιμοποιούν παραδοσιακά ελαφρά σκάφη που κινούνται στα ρηχά νερά των λιμνοθαλασσών. Τέτοια είναι τα πριάρια με μήκος περίπου έξι-εφτά μέτρα, οι γαϊτες και τα μονόξυλα ή κορυτάκια. Όλα τα παραπάνω σκάφη κατασκευάζονται από ξύλο, δεν έχουν καρίνα και ο πάτος τους είναι επίπεδος.